Thoát vị đĩa đệm là một dạng bệnh thường gặp ở cột
sống, nguyên nhân thường do các đĩa đệm bị thoái hóa ở tuổi trung niên
(30-50 tuổi). Ngày nay thoát vị đĩa đệm còn xảy ra ở lứa tuổi rất trẻ do
sinh hoạt lao động, chơi thể thao, sai tư thế khi làm việc, do tai nạn…
tạo thuận lợi cho đĩa đệm thoát ra ngoài gây chèn ép dây thần kinh và
tủy sống. Vị trí thường bị thoát vị đĩa đệm là cột sống cổ và thắt lưng.
* Thoát vị đĩa đệm ở cột sống cổ: thường gây mỏi cơ vùng vai, tê và đau một tay hoặc hai tay chạy dọc từ vùng cột sống cổ xuống mặt ngoài bàn tay.
* Thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng:
gây mỏi cơ, tê và đau một chân hoặc hai chân tùy theo đĩa đệm chèn ép
một hoặc hai bên chạy dọc từ vùng thắt lưng xuống bờ ngoài bàn chân .
Chẩn đoán chính xác dựa vào chụp cộng hưởng từ (MRI) sẽ
biết được mức độ chèn ép, từ đó có cách điều trị nội khoa hoặc phẫu
thuật, và một phương pháp không thể thiếu là điều trị bằng vật lý trị
liệu. Phẫu thuật ngoại khoa chỉ được chỉ định khi đĩa đệm thoát vị có
mảnh vỡ hoặc thoát vị đĩa đệm gây hội chứng chùm đuôi ngựa (biểu hiện bí
đại, tiểu tiện, mất cảm giác đau xung quanh hậu môn và bộ phận sinh
dục); có liệt chi; đau quá mức thuốc giảm đau không hiệu quả; sau khoảng
sáu tháng áp dụng các biện pháp điều trị nội khoa không có kết quả.
* Điều trị vật lý trị liệu: các chuyên
viên vật lý trị liệu sẽ cho người bệnh kéo giãn cột sống. Tùy theo
trọng lượng người bệnh và tình trạng cấp tính hay mãn tính mà cho kéo
giãn ngắt quãng hay liên tục.
Các phương pháp điều trị giảm đau bao gồm chiếu thấu
nhiệt vi sóng, dùng một số dòng điện giảm đau như dòng giao thoa, dòng
ten, siêu âm giảm đau và giảm co cứng cơ, chiếu đèn hồng ngoại. Đặc
biệt, người bệnh sẽ được hướng dẫn các bài tập kéo giãn cột sống để tạo
thuận lợi cho đĩa đệm trở về vị trí cũ, các bài tập mạnh cơ lưng, cơ
bụng để giữ vững cột sống.
Sau khi đĩa đệm trở về vị trí cũ, người bệnh sẽ không
còn cảm giác tê, đau nhức hay khó chịu. Người bệnh vẫn có thể lao động
nặng nhưng cần chú ý tránh các tư thế xấu, khi khiêng đồ vật nặng phải
hạ hai chân (vị trí như đứng tấn), khi nhặt đồ vật rơi xuống đất cần
bước một chân trước một chân sau rồi hạ thấp hai đầu gối dùng tay lấy đồ
vật, cố gắng giữ lưng luôn ở vị thế thẳng.
Khi chuyển vị thế từ nằm ngửa sang ngồi dậy phải chuyển
qua nằm nghiêng rồi chống tay ngồi dậy và ngược lại, không xoay cột
sống nhanh và mạnh một cách đột ngột.
Bác sĩ vật lý trị liệu NGUYỄN HỒNG VĨNH
tuoitre.com
tuoitre.com
vokhanhnho
