Trong thế giới hiện đại ngày nay một người muốn thành công trong xã hội thì cần có trình độ học vấn tốt và một ngoại hình ưa nhìn. Về ngọai hình thì chiều cao đóng vai trò rất quan trọng. Vì vậy vấn đề chiều cao là vấn đề cần phải được cha mẹ quan tâm cho trẻ từ khi còn nhỏ tới khi trưởng thành.
Ngoài dinh dưỡng và hoạt động thể thao để kích thích phát triển về chiều cao, chiều cao còn chịu ảnh hưởng tới tâm sinh lý và qui định của kiểu gen.
Vậy làm sao để xác định chiều cao tối đa của một đứa trẻ khi trưởng thành? Để xác đinh được chiều cao ta dựa trên những phương pháp phổ biến đã được các nhà khoa học nghiên cứu và thực nghiệm trên nhiều đối tượng với nhiều chủng tộc khác nhau.
Phương pháp Beckli:
Trên cơ sở nghiên cứu tỷ lệ % chiều cao cơ thể ở mỗi độ tuổi so với chiều cao cơ thể khi hết phát triển, người ta có thể dự báo chiều cao tối đa của trẻ ngay từ lúc còn nhỏ. Để dự báo được chiều cao tối đa, chúng ta lấy chiều cao hiện tại nhân 100 và chia tỷ lệ phần trăm theo độ tuổi.
Ví dụ:
Một bé gái ở 8 tuổi có chiều cao đạt 77,8% chiều cao tối đa hiện tại là 130cm, ta có thể dự báo rằng trong tương lai em sẽ có chiều cao là: 167,09cm.
Dựa vào tác giả trên, từ kết quả điều tra thể chất người Việt Nam
năm 1991, Viện Khoa học TDTT giới thiệu bảng sau để tham khảo đánh giá.
Bảng: 1. 16. Tỷ lệ % chiều cao của trẻ em Việt Nam so với chiều cao của người Việt Nam ở tuổi 18.
Tuổi | Nam | Nữ | ||
cm | % | cm | % | |
7 | 116,2 | 71 | 114,8 | 74 |
8 | 120,86 | 73,7 | 120,58 | 77,8 |
9 | 125,87 | 76,8 | 125,42 | 80,1 |
10 | 130,94 | 79,9 | 129,50 | 83,5 |
11 | 136,14 | 83 | 136,75 | 88,2 |
12 | 140,59 | 85,8 | 140,34 | 90,5 |
13 | 146,25 | 89,2 | 146,17 | 94,3 |
14 | 151,13 | 92,2 | 147,95 | 95,4 |
15 | 156,33 | 95,4 | 151,26 | 97,5 |
16 | 160,17 | 97,7 | 152,00 | 98 |
17 | 161,93 | 98,8 | 152,85 | 98,6 |
18 | 163,89 | 100 | 155,04 | 100 |
Theo bảng trên, chỉ có thể dự báo chiều cao của các vận động viên tương lai ở tuổi 18, tuy nhiên ở người Việt Nam sau 18 tuổi (nữ) sự tăng chiều cao hầu như không đáng kể.
Phương pháp dựa vào chiều cao bố mẹ:
Từ phương pháp và công thức tính của Wocker, người Trung Quốc đã chỉnh lý cho phù hợp với nòi giống của mình và có cách dự báo chiều cao như sau:
- Chiều cao tối đa của con trai (CCTĐCT):
CCTĐCT = 59,699 + (0,419 x chiều cao bố + 0,265 x chiều cao của mẹ)
- Chiều cao tối đa của con gái (CCTĐCG):
CCTĐCG = 43,089 + (0,306 x chiều cao bố + 0,431 x chiều cao của mẹ)
Với công thức trên, cho thấy chiều cao của con trai phụ thuộc vào chiều cao của người bố nhiều hơn, trong khi đó chiều cao của con gái lại phụ thuộc nhiều vào chiều cao của người mẹ nhiều hơn.
Phương pháp theo công thức Havmocel J. Kackus V:
Võ Khánh Nho