NƯỚC UỐNG TRONG HOẠT ĐỘNG THỂ DỤC THỂ THAO

• Nước là thành phần cơ bản của tất cả các tổ chức và dịch thể của cơ thể. Nước chiếm 2/3 trọng lượng cơ thể trong đó 62% nằm trong tế bào và 38% nằm ngoài tế bào.

• Nước giữ vai trò tối quan trọng chỉ sau oxy. Trong hoạt động thể thao, vai trò giải nhiệt của nước có vị trí đặc biệt.

1  .Hậu quả của việc mất nước: 

• Người ta có thể nhịn ăn từ 3 – 4 tuần nếu được uống 300 – 400 ml nước mỗi ngày, nhưng sẻ chết trong vòng 4 – 5 ngày nếu không được uống nước.Hậu quả của việc thiếu nước thường được đánh giá bằng giảm trọng lượng cơ thể(TLCT): nhiệt độ tăng 0,4 – 0,5 độ C, thì 1,5 trọng lượng cơ thể giảm đi.

• Giảm 2% TLCT sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ tim mạch và sự điều nhiệt, Giảm 4% TLCT tương ứng giảm 30% sức co cơ.

• Trong quá trinh vận động kéo dài sự thiếu nước làm giảm khả năng vận động.

• Trong vai trò giải nhiệt, nếu không cung cấp đủ lượng nước có thể tử vong sau 30 phút hoạt động mạnh.

2  .Tầm quan trọng của nước: 

• Nước tham gia vào tất cả các hoạt động chức năng của cơ thể. Mọi quá trình chuyển hóa trong tế bào và mô chỉ xảy ra bình thường khi đủ nước.

• Nước uống là nhu cầu hằng ngày của con người, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống huyết quản, hệ thống điều hòa nhiệt độ cơ thể. 

• Mất nước nhiều dẩn đến giảm TLCT dẩn đến khả năng vận động giảm theo. Vì vậy việc bổ sung nước trong vận động có ý nghĩa hết sức quan trọng, có thể khiến cơ thể không bị tổn thương do thân nhiệt tăng cao và duy trì được năng lực vận động.

•  Nước tham gia vào quá trình điều hòa thân nhiệt cơ thể bằng con đường bay hơi mồ hôi ( trung bình 0,5 – 1 lít mồ hôi / ngày. Khi trời nóng vận động thể lực, có thể bay hơi tới 7 -10 lít mồ hôi / ngày).

3  .Cách sử dụng nước: 

• Lượng nước uống vào phải tùy thuộc vào đặc điểm cá nhân, thời tiết, nhiệt độ, môi trường và độ ẩm không khí. 

• Khi hoạt động thể thao các chuyên gia về dinh dưỡng khuyên chúng ta nên cung cấp nước cho cơ thể trước, trong và sau khi vận động.

• Trước vận động: 

Không bao giờ hoạt động thể thao trong tình trạng cơ thể bị thiếu nước. trong 10 – 30 phút trước vận động cần uống từ 400 – 600 ml nước. ( không uống các thức uống chúa cồn như bia, rượu vì nó làm cơ thể mất nước).

• Trong quá trình vận động: 

Uống đều đặn lượng nước nhỏ sau mỗi hiệp tập, và giũa các bài tập có tác dụng tốt và dể được cơ thể chấp nhận hơn. Các loại nước mát ( 6 – 12 độ C) được cho là có hiệu quả hơn nước ấm do xuống khỏi dạ dày nhanh hơn và làm giảm nhiệt độ cơ thể tốt hơn. Tuy nhiên những nghiên cứu gần đây đã không chứng minh được điều đó(Maughan, 1991), vì vậy nên uống nước theo sự ưa thích của người tập là tốt nhất.

• Sau vận động: 

Trong quá trình vận động với cường độ cao thông thường người tập dù có uống 500 – 600 ml nước / giờ vẫn còn thiếu hụt so với lượng nước đã mất, do vậy cần phải bồi hoàn nước ngay sau đó.

• Chú ý: 

       Thững ngày có khí hậu nóng , tập luyện với cường độ cao, TLCT hể giảm từ 3 – 4 kg , phần lớn mất nước do ra mồ hôi quá nhiều. Trường hợp này ngoài mất nước còn mất cà muối nữa. Nếu chúng ta chỉ uống nước suối sẽ dẫn đến tình trạng thiếu muối và càng tăng cảm giác khác. Để tránh tình trạng này chúng ta nên uống nước có pha một ít muối. 
       Các nước ép từ trái cây sẽ rất tốt cho cơ thể, nó cung cấp thêm cho bạn các vitamin.

Tài liệu tham khảo: Vệ sinh dinh dưỡng và các loại thuốc đặc hiệu - PGS,TS Trịnh Hùng Thanh; Vệ sinh và y học thể dục thể thao - Ths-BS Nông Thị Hồng; Y học thể dục thể thao - TS Nguyễn Đăng Chiêu.

Võ Khánh Nho